Dolayısıyla ya­tırım, maliyet ve fiyat politi­kalarını etkileyen enflasyon, faiz, vergi oranları ve kur gi­bi temel değişkenler sektör için son derece önemli. Ay­rıca ihracatın sektör için çok tetikleyici; kentsel dönüşüm ve büyük altyapı projelerinin de sektör üzerinde belirleyi­ci olduğunu belirtmeliyiz.

Yılın devamı için umut verici bir tablo var

Türkiye’de ticari araç pa­zarı, son yıllarda ekonomik dalgalanmalar, döviz kurla­rındaki hareketlilik, lojistik ve inşaat sektörlerindeki ge­lişmeler ile kamu politikala­rına paralel olarak önemli bir dönüşüm geçiriyor. 2024 yı­lında pazar, bir önceki yıla kı­yasla belirli segmentlerde bü­yüme kaydederken, özellikle ağır ticari araçlarda filo ye­nilemeleri ve ihracata dönük talep sayesinde son 10 yıllık ortalamalara göre bir hare­ketlilik yaşandı.

Özetle, Tür­kiye ticari araç pazarı, iç ve dış dinamiklerin etkisiyle dö­nüşüm sürecinde diyebiliriz. Önümüzdeki dönemde çev­reci teknolojiler, dijitalleşme ve sürdürülebilirlik gibi ko­nuların, pazarı daha fazla şe­killendirecek başlıca unsur­lar olarak öne çıkacağına ina­nıyoruz.

Üretim verilerini destekler şekilde 2024 yılı Ocak-Aralık dönemi ağır ticari araç paza­rı, bir önceki yılın aynı döne­mine göre yüzde 10 azaldı. En büyük azalma ise yüzde 25 ile çekici araç satışlarında ger­çekleşti. Diğer yandan olum­lu bir bakış açısıyla, 10 yıllık ortalama satışlara göre bakıl­dığında 2023 kadar olmasa da iyimser bir tablo söz konusu. 2024 yılında 10 yıllık ortala­maya göre yüzde 15 daha faz­la araç satışı gerçekleştirildi.

Bununla beraber bu yı­lın ilk dört ayında ağır tica­ri araç pazarı, bir önceki yı­lın aynı dönemine göre yüzde 14 daraldı. Bu dönemde satışı gerçekleştirilen toplam araç sayısı 11 bin 111 oldu. Fakat özellikle Mart ve Nisan ay­larında, geçen yıla göre daha fazla araç satışı gerçekleşti­rildiğini söyleyebiliriz. Yani ilk iki ayın negatif farkı, pozi­tif bir ivmeye dönüştü.

Bu da yılın devamı için umut verici bir tablo oluşturuyor. Dernek olarak yurt içi satış rakamla­rını raporluyor ve yorumlu­yoruz. Ancak döviz kurlarının ihracatı çok destekler olma­masının ihracat süreçlerini zorladığı gözlemleniyor. Bu noktada yaşanacak olumlu gelişmeler ihracat tarafını da güçlendirecektir.

Sektörümüzün önümüz­deki yıllarda daha da güç­lü olmasını istiyorsak devle­tin sağlamış olduğu ihraca­tı destekleyen regülasyon ve teşviklerin artırılması, elbet­te sektörün uluslararası re­kabet gücünde pozitif bir et­ki meydana getirir. Döviz ku­runun seyri, ihracat hacmini doğrudan etkileyen temel be­lirleyicilerden biri olduğun­dan kur seviyesinin ihracat lehine olması talebi canlan­dırabilir; ancak bu durumun üretim maliyetlerini artıra­rak orta vadede rekabet gücü­nü zayıflatma riski de göz ardı edilmemeli.

Sıfır karbon hedefi var

Sektörde en çok konuştuğumuz konuların yeşil mutabakat ve sürdürülebilirlik olduğunu söyleyebiliriz. Sektörü bu anlamda desteklemek adına TAİD çatısı altında bir komitemiz bulunuyor ve bu konuda bir rapor da yayınladık. Özellikle karbon salımını azaltacak şekilde elektrikli araçlara geçiş, alternatif yakıt kullanan araçlar, akıllı filo yönetimleri gibi dijital araçların kullanımı gündemimizi oluşturuyor.

Bazı markalarımız, fabrikalarında 2039 yılına kadar sıfır karbon salınımı hedefliyor. 2024 yılında 5 tane elektrikli çekici satışı da gerçekleşti. Ayrıca kamyon ve çekici araçlara ilave olarak treylerin elektrifikasyon dönüşümü, aerodinamik tasarımı, hafifletilmiş malzemelerle donatımı, lastik çözümleri, tahrikli dingil ve batarya teknolojisi üreticilerimizin çalışma alanları arasında yer alıyor.